Inleiding
Wat zijn duurzame stoffen en materialen voor kleding? Goed om te weten als je duurzame kleding wilt kopen of maken.
Duurzame stoffen en materialen hebben zo min mogelijk impact op:
– onze planeet;
– dieren;
– mensen.
Hieronder vind je een lijst van duurzame stoffen en materialen, van het meest duurzaam naar het minst duurzaam.
Gerecyclede vezels (minimale impact)
Een goede stap in het verduurzamen van onze huidige, zeer vervuilende kledingindustrie is het recyclen van oude kleding tot nieuwe kleding. De vezels worden gesorteerd en als het mogelijk is, wordt hier nieuwe kleding van gemaakt. Als de vezels hier niet meer geschikt voor zijn, worden ze voor andere doeleinden gebruikt. Bijvoorbeeld voor schoonmaakdoekjes of als opvulmiddel in meubels.
Lyocell/Tencel (5 impactpunten)
Voordeel: gemaakt uit speciaal beheerde, duurzame bossen in Zuid-Afrika. Kan op 30 graden gewassen worden. Lyocell is het duurzame alternatief voor viscose. 99% van het niet-chemische oplosmiddel en het water dat gebruikt wordt voor de productie, wordt opgevangen en hergebruikt. De stof is net zo zacht als zijde maar een stuk goedkoper. Lyocell is een sterke stof, blijft lang mooi en droogt snel.
Linnen en hennep (6 impactpunten)
Linnen is een natuurlijke vezel van de vlasplant.
Voordeel: er is relatief weinig gif en kunstmest nodig om de plant te laten groeien.
Nadeel: het verwerkingsproces is intensief.
Alternatief: biologisch linnen. Bij de teelt hiervan worden geen pesticiden, kunstmest en genetisch gemanipuleerde zaden gebruikt. Het is herkenbaar aan het GOTS label. GOTS staat voor: Global Organic Textile Standard.
Hennep is een natuurlijke vezel afkomstig van de hennepplant.
Voordelen: natuurlijke vezel, groeit twee keer zo snel als katoen, heeft weinig kunstmest nodig waardoor de grond veel minder wordt vervuild en minder snel uitgeput raakt en weinig tot geen pesticiden danwel chemische bestrijdingsmiddelen nodig.
Nadeel: de verwerking is lastiger dan van andere natuurlijke vezels. Deze vezels moeten daarom gemengd worden met andere vezels, waardoor de stof later moeilijker te recyclen is.
Viscose (8 impactpunten)
Viscose wordt gebruikt als vervanging van zijde, omdat zijde erg kostbaar is. De viscosevezel wordt door de mens gemaakt van cellulose afkomstig van bomen.
Nadeel: Bij het maken van viscose garens worden veel chemicaliën gebruikt.
Een variant van viscose is het al eerdere genoemde de meer duurzame Tencel / Lyocell. Bij het produceren van deze garens wordt er op gelet dat de chemicaliën niet in het milieu terechtkomen, maar hergebruikt worden.
Katoen (9 impactpunten)
Reguliere katoen
Dit is de meest gebruikte stof voor kleding, het blijkt een goede grondstof daarvoor.
Nadeel: er worden veel pesticiden en chemicaliën gebruikt tijdens het verbouwen van katoen, waardoor de grond ernstig vervuild raakt. 80 procent van alle katoen wordt in Texas geproduceerd. Uit onderzoek blijkt dat daar steeds meer boeren jong sterven aan kanker. Nog een nadeel is de hoge mate van CO2-uitstoot. Ook is er veel water nodig.
Biologische katoen
Een goed alternatief is biologische katoen. Bij het telen van biologische katoen worden geen kunstmatige mest en bestrijdingsmiddelen gebruikt, waardoor de boeren geen lichamelijke schade oplopen en de grond niet uitgeput raakt. Er worden geen chemicaliën gebruikt (deze worden gebruikt om het machinale plukken van de katoen te vergemakkelijken). Biologische katoen wordt daarom met de hand geplukt. Nadeel hiervan is dat de opbrengst 50% lager is dan bij de reguliere katoen, en dat er daarom twee keer zoveel grond nodig is voor dezelfde opbrengst.
Kleding van biologische katoen is te herkennen aan de keurmerken GOTS, Fairtrade cotton en BCI (Better Cotton Initiative).
Wol (12 impactpunten)
Voordelen: wol is sterk, slijtvast, na het scheren groeit het vanzelf weer aan en is biologisch afbreekbaar.
Nadelen: CO2-uitstoot door de winden en boeren die schapen laten. Er is veel land en water voor nodig. Vaak worden bestrijdingsmiddelen gebruikt bij het wassen van de wol. Wat betreft dierenwelzijn: schapen worden niet altijd goed behandeld tijdens het scheren. In de biologische veeteelt zijn de schapen beter af dan in de gangbare veeteelt. Ook hierbij geldt: let op het GOTS-keurmerk.
Zijde (13 impactpunten)
Voordeel van zijde is dat het een mooie sterke stof is, waarbij vrijwel geen grondstoffen nodig zijn.
Nadeel is dat het erg dieronvriendelijk is. Als de cocons door de rupsen gesponnen zijn, worden deze met rups en al in kokend water gegooid, waardoor de zijdedraad in één keer afgewikkeld kan worden.
Er is een andere manier: wanneer er gewacht wordt tot de vlinders hun cocon verlaten hebben. Dit wordt onder andere toegepast bij de productie van Ähimsa zijde. Nadeel hiervan is dat de draden kort zijn, en lastig tot zijde te verwerken. Let op het GOTS-keurmerk, om zeker te zijn dat je te maken hebt met Ähimsa zijde.
Alle genoemde stoffen en materialen zijn biologisch afbreekbaar.
Gebruikte bronnen bij dit artikel zijn ‘Growthinkers’ en ‘Take it slow’.